บานไม่รู้โรย
บานไม่รู้โรย (Globe Amaranth หรือ Bachelor Button) เป็นพืชล้มลุกในสกุลบานไม่รู้โรย ดอกมีสีม่วง แดง ขาว ชมพู และม่วงอ่อน มีถิ่นกำเนิดในประเทศบราซิล, ปานามา และ กัวเตมาลา ในประเทศไทยมีชื่อพื้นเมืองอื่นคือ กะล่อม (เหนือ) ดอกสามปีบ่เหี่ยว (อีสาน) ดอกสามเดือน (เชียงใหม่,ใต้) ตะล่อม (เหนือ) และกุนหยี (ใต้)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Comphrena globosa
วงศ์ : Amaranthaceae
ชื่อสามัญ : Gomphrena , Globe Amaranthชื่ออื่น ๆ : บานไม่รู้โรย
ข้อมูลทั่วไปและประวัติ
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
บานไม่รู้โรยเป็นไม้ล้มลุกมีพุ่มต้นสูงประมาณ
1-1.5 ฟุต ดอกเป็น แบบ หัว มีลักษณะคล้ายลูกโลก
เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 0.75 นิ้ว มี 2 สี คือ ขาว และแดงอมม่วง ใช้ดอกประดับทั้งสดและแห้ง
ในต่างประเทศนิยมใช้เป็นดอกไม้แห้ง เก็บไว้ใช้ในฤดูหนาว
การขยายพันธุ์
เมล็ด ซึ่งเป็นวิธีที่นิยมที่สุด เหมือนไม้ดอกหลาย ๆ ชนิดที่ปลูกง่าย ทั่ว ๆไป แม้แต่เมล็ดที่ร่วงหล่นลงใต้ต้นยังสามารถปลูกเป็นต้นใหม่ได้โดยไม่ต้องเพาะพันธุ์ที่ใช้ปลูก
- Tall Mixture เป็นพันธุ์ต้นสูง มีความสูงของพุ่มต้น 18 นิ้ว ใช้ปลูกเป็นไม้ตัดดอก มีทั้ง 2 สี คือ สีขาว และสีแดงอมม่วง
- Buddy ดอกสีแดงอมม่วง มีพุ่มต้นสูงเพียง 9 นิ้ว เหมาะที่จะปลูกเป็นกลุ่มก้อนเพื่อประดับอาคารสถานที่หรือ ปลูกเป็นไม้คลุมดิน
การปลูกและการดูแลรักษา
- ควรปลูกไว้กลางแจ้งได้รับแสงแดดเต็มที่
- เนื่องจากเป็นไม้ดอกที่ไม่ต้องการดินที่อุดมสมบูรณ์มากนัก ดังนั้น ดินที่ใช้ปลูกจะเป็นดินชนิดใดก็ได้ แต่ควรเติมปุ๋ยคอกหรือ ปุ๋ยผสมลงไปในดินก่อน
- การรดน้ำนั้นทำตามความจำเป็น เนื่องจากบานไม่รู้โรยทนแล้งได้ดีกว่า แฉะ จึงไม่จำเป็นต้องรดน้ำทุกวันจนน้ำขัง จะทำให้เน่าตายได้
ประโยชน์ทางยา
แพทย์แผนไทยใช้ชนิดดอกสีขาวเป็นยา
- ราก รสเย็นขื่น แก้โรคระบบทางเดินปัสสาวะอักเสบ ขับระดู รักษาโรคบิดและอาการไอ
- ทั้งต้น รสขื่นเล็กน้อย ต้มเอาน้ำดื่มแก้หนองใน กามโรค ขับปัสสาวะ นิ่ว และแก้ระดูขาว
- ช่อดอก รสจืด สุขุม ใช้กล่อมตับ แก้ตาเจ็บ แก้ไอ ขับปัสสาวะ แก้บิด แก้ปวดศีรษะ
วิธีและปริมาณที่ใช้
1.แก้หอบหืด บิดมูก โดยใช้ดอกสด 15-20 ดอก ล้างให้สะอาดต้มในน้ำเดือด 1 ลิตร เคี่ยวให้เหลือครึ่งหนึ่ง แล้วกรองเอาน้ำดื่มครั้งละ 1 แก้ว หรือ 200 ซีซี
2.ขับปัสสาวะ นิ่ว แก้โรคหนองใน โดยใช้ต้นสดชนิดดอกสีขาวทั้งต้น 100 กรัม ล้างให้สะอาดต้มในน้ำเดือด 1 ลิตร นานประมาณ 10-15 นาที กรองเอาน้ำดื่ม วันละ 3 เวลาก่อนอาหาร
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น